Przedsiębiorca rozpoczynając działalność decyduje o wielu jej aspektach, zaś jednym z nich jest wybór sposobu opodatkowania. Dwa główne rodzaje możliwego opodatkowania w Polsce, to podatek na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej (rozliczany na przykład w ramach formularza PIT-36) lub tak zwany podatek liniowy (rozliczany w ramach formularza PIT-36L). Czym różnią się te dwie formy opodatkowania oraz którą wybrać?
Zasady ogólne i skala podatkowa (PIT-36)
Skala podatkowa to forma obliczania wymiaru podatku – rodzaj wzoru na podstawie którego określa się jego wysokość. Podatnicy rozliczając się zgodnie z zasadami ogólnymi skalą podatkową, będą płacić podatki w zależne od swoich dochodów. W ramach tej koncepcji zostali oni podzieleni na dwie podstawowe grupy:
1. Pierwsza grupa podatkowa, która powinna obliczać podatek na poziomie 18%;
2. Druga grupa podatkowa, która powinna obliczać podatek na poziomie 32%.
Zgodnie z aktualnym brzmieniem ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wysokość obowiązania podatkowego zależna jest od podstawy obliczenia podatku. Jeżeli podstawa ta wynosi do 85 528 zł, to podatnik zostanie zakwalifikowany do pierwszej grupy podatkowej, z wysokością podatku na poziomie 18%. Jeżeli natomiast podstawa opodatkowania przekroczy kwotę 85 528 zł, to podatek wyniesie 15 395 zł 04 gr + 32% nadwyżki ponad 85 528 zł.
W ramach zasad ogólnych opodatkowania, podatnicy mogą przeprowadzać odpowiednie operacje mające na celu zmniejszanie swoich zobowiązań podatkowych. Będzie to przede wszystkim odjęcie od podatku kwot zmniejszających ten podatek, zmniejszanie dochodów za pomocą kosztów, czy wreszcie korzystanie z wielu ulg i zwolnień. Zasady ogólne opodatkowania rozliczane na deklaracji PIT-36 charakteryzują się właśnie tymi możliwościami korzystania z wielu przywilejów.
Podatek Liniowy (PIT-36L)
Zupełnie odmiennym sposobem odliczania zobowiązań jest tak zwany podatek liniowy, który rozlicza się z zasady na formularzu PIT-36L. Zgodnie z aktualnym brzmieniem ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatek ten wynosi obecnie 19% podstawy obliczenia podatku. Ustawodawca nie przewidział tutaj zróżnicowania dla różnych dochodowo podatników.
PIT-36L rozlicza się samodzielnie – w przeciwieństwie do PIT-36 nie ma możliwości rozliczenia go
z małżonkiem. Ponadto w deklaracji podatnik nie znajdzie możliwości skorzystania z większości ulg
i zwolnień.
Zasady podatku liniowego nie obejmują podatników „domyślnie”. Oznacza to, że jeżeli podatnik chce być opodatkowany na tych warunkach musi złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenie o wyborze tego rodzaju opodatkowania do 20 dnia miesiąca, następującego po danym miesiącu, w którym podatnik osiągnął pierwszy przychód (a w przypadku osiągnięcia przychodu w grudniu – do końca grudnia tego roku).
Dla kogo PIT-36L?
Z założenia PIT-36L jest deklaracją dobrą dla podatników prowadzących większe przedsiębiorstwa, przynoszące duże dochody. Wtedy zakładając, że podatnik „wpadł” by w drugą grupę podatkową podatku na zasadach ogólnych, musiałby płacić aż 32% podatek dochodowy. W takich sytuacjach możliwe, że lepiej od początku roku opodatkować się wyższym 19% podatkiem liniowym. Należy jednak pamiętać, że wybierając ten rodzaj opodatkowania podatnik musi zrezygnować z większości ulg i zwolnień.
